Thái Lan, Indonesia chạy đua làm xe điện, Việt Nam liệu có 'bỏ lỡ'?

Indonesia sẽ mang đến những đặc quyền về thuế cho các nhà sản xuất xe điện. Những ưu đãi này dành cho xe được sản xuất trong nước với tham vọng trở thành trung tâm sản xuất xe điện trên thế giới.

Indonesia muốn thúc đẩy doanh số bán xe điện với quy định cắt giảm thuế cho các xe Hybrid, xe điện và thu hút sản xuất.

Theo một bản dự thảo do Bộ Tài chính Indonesia vừa ban hành, xe điện chạy pin sẽ được giữ nguyên mức thuế suất 0%, trong khi xe Plug-in Hybrid sẽ bị tăng thuế từ 0% lên 5%. Các loại xe Full Hybrid và Mild Hybdird sẽ bị áp thuế ở mức 6% -12% so với mức trước đây là 2% -12%.

Mức áp thuế mới sẽ áp dụng cho xe sản xuất trong nước. Trong một tuyên bố trước đó, Bộ Tài chính Indonesia cũng cho biết nước này sẽ miễn thuế 10 năm cho các nhà đầu tư mới trong lĩnh vực xe điện khi số vốn của dự án đầu tư từ 5.000 tỉ Rupiah.

Đây là sáng kiến mới nhất trong một loạt sáng kiến mà Indonesia công bố, nhằm đáp ứng tham vọng trở thành trung tâm sản xuất pin xe điện toàn cầu.

“Các nhà đầu tư ô tô điện ở Indonesia cảm thấy họ không thể cạnh tranh vì thuế suất không khác biệt so với xe Hybrid”, ông Sri Mulyani Indrawati Bộ trưởng Tài chính Indonesia cho biết.

Indonesia muốn mở rộng vai trò trong chuỗi sản xuất pin xe điện thay vì chỉ là nguồn cung cấp Niken – loại hợp chất chính để sản xuất pin, khi nhu cầu về phương tiện xanh đang rộng khắp trên toàn cầu. Quốc gia này có chiến lược trở thành trở thành nhà sản xuất pin Lithium số 1 thế giới.

Chính phủ Indonesia cũng muốn thúc đẩy việc sử dụng xe điện ở thị trường trong nước, bởi quốc gia này vẫn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và các loại xe truyền thống hay Hybrid vẫn có giá rẻ hơn đáng kể.

"Indonesia có thể có nhiều cơ hội hơn để trở thành một ông lớn trong lĩnh vực xe điện", Febrio Kacaribu, người đứng đầu Cơ quan chính sách tài khóa (Bộ Tài chính Indonesia) cho biết. "Xe điện chạy bằng pin có nhiều tác động hơn để giảm lượng khí thải hơn xe Hybrid”.

Tuy nhiên, các nhà lập pháp Indonesia vẫn bày tỏ sự dè dặt về đề xuất này và cho rằng có thể còn quá sớm để tăng thuế.

Tại Indonesia, ngành công nghiệp xe và sản xuất pin xe điện có nền tảng phát triển và thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Nguyên nhân do Indonesia là nước có trữ lượng Niken lớn nhất thế giới. Quốc gia này cũng đang thu hút các hãng sản xuất ô tô toàn cầu như Honda, Toyota hay Mitsubishi với hàng loạt dự án sắp được triển khai, trong đó có các dự án xe điện.

Indonesia và Thái Lan đang có những động thái mạnh mẽ để phát triển xe điện và đang trong cuộc đua để thu hút các nhà sản xuất đầu tư. Đây cũng là hai nền công nghiệp ô tô lớn nhất trong khu vực ĐNÁ.

Truyền thông quốc tế đánh giá Việt Nam cũng đang có cơ hội vươn lên trong đường đua “xe xanh” khi một số nhà sản xuất đang có những kế hoạch và bước tiến rõ ràng hơn.

Thương hiệu nội địa VinFast đã có lộ trình đưa xe điện đến gần hơn với thị trường. Hãng xe này đưa sẽ đưa 3 mẫu xe điện thông minh đến tay khách hàng cùng với việc xúc tiến xây dựng hệ thống trạm sạc cho xe điện ở thị trường trong nước.

Một hãng xe khác là Porsche cũng xây dựng trạm sạc xe điện để đáp ứng nhu cầu cho các khách hàng Việt Nam; trong khi một số hãng khác cũng đã có những động thái nghiên cứu, thăm dò thị trường.

Việt Nam hiện cũng đã có một số chính sách ưu đãi cho sản xuất xe thân thiện với môi trường như việc ưu đãi thuế nhập khẩu linh kiện cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe ô tô chạy điện, xe ô tô sử dụng pin nhiên liệu, xe ô tô Hybrid hay ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt cho các loại xe này.

Tuy nhiên, điều này vẫn chưa thực sự đủ sức hấp dẫn với các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất bởi nguồn lực phải bỏ ra để phát triển cơ sở hạ tầng (ở đây là các trạm sạc) và việc tối ưu hóa các dây chuyền sản xuất, cung ứng linh kiện hay xử lý rác thải vẫn đang là những vấn đề trở ngại của xe điện.

Ngoài ra, các chiến lược, các chính sách khuyến khích người tiêu dùng chuyển hướng sang sử dụng các dòng xe thân thiện môi trường cũng còn “thiếu hụt”, trong khi kinh nghiệm từ nhiều nước trên thế giới cho thấy các ưu đãi cho người dân sẽ là động lực để phát triển sản xuất.