Dấu hỏi về loại ‘thuốc hỗ trợ điều trị COVID-19’ trong văn bản vừa bị Bộ Y tế thu hồi

Ngày 26/7, laodong.vn có bài viết  “Dấu hỏi về loại ‘thuốc hỗ trợ điều trị COVID-19’ trong văn bản vừa bị Bộ Y tế thu hồi” của tác giả Linh Anh – Hà Lệ phân tích về những điều “lạ lẫm” xoay quanh danh mục sản phẩm ‘thuốc hỗ trợ điều trị COVID-19’. Cụ thể là cách thức quảng cáo, giá sản phẩm “bất ngờ” tăng gấp nhiều lần…  Trong đó đáng chú ý, có sản phẩm thuốc từng từng bị Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế cảnh báo về hiệu quả, công dụng.

Dưới đây là nội dung bài viết:

Bộ Y tế vừa có văn bản số 5967/BYT-YDCT thu hồi công văn số 5944/BYT-YDCT. Điều đáng nói, phần phụ lục công văn 5944 Hướng dẫn sử dụng có đề cập đến một loại thuốc được có tác dụng "phòng, điều trị COVID-19" từng bị Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế cảnh báo về hiệu quả, công dụng.

Tại phụ lục Công văn 5944, phần phụ lục Hướng dẫn sử dụng ở mục Phòng và hỗ trợ điều trị có nhắc đến loại thuốc Kovir của Công ty Cổ phần Sao Thái Dương với phần hướng dẫn chi tiết cách sử dụng, liều dùng.

Kovir nghe na ná như COVID-19, thực chất chẳng liên quan gì đến COVID-19 bởi lẽ đây là sản phẩm có từ năm 2017, khi mà chưa có dịch COVID-19. Văn bản xác nhận công bố sản phẩm Kovir do Cục trưởng cục an toàn thực phẩm ký ngày 31.7.2017.

Tuy nhiên, khi dịch COVID -19 bùng phát, thì trên một số phương tiện thông tin đại chúng và trang mạng xã hội có đưa thông tin sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Kovir của Công ty Cổ phần Sao Thái Dương có thể làm người tiêu dùng hiểu lầm sản phẩm trên có công dụng: Hiệu quả cao đối với các bệnh virus từ sau lần uống đầu tiên; hỗ trợ điều trị COVID-19.

Ngày 14.9.2020, trang web của Cục An toàn thực phẩm, Bộ y tế đã đăng thông tin cảnh báo, trong đó khẳng định: “Thông tin hỗ trợ điều trị COVID-19 của Kovir là không chính xác, không có loại thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe nào có công dụng dự phòng, điều trị hoặc hỗ trợ điều trị COVID-19. Cục An toàn thực phẩm đang phối hợp với các cơ quan chức năng của Bộ Thông tin và Truyền thông và các bộ, ngành để xác minh, xử lý theo quy định”.

Điều đáng nói nữa là ngày 19.7.2021, Công ty Cổ phần Sao Thái Dương đột ngột ra văn bản thông báo tăng giá viên nang cứng Kovir lên tới 1 triệu đồng/2 vỉ 15 viên; viên nang mềm hộp 5 vỉ có giá 1.250.000 đồng áp dụng từ 19.7.2021.

Trước đó, giá 1 hộp viên nang cứng Kovir tại các cửa hàng thuốc chỉ dao động từ 100.000-250.000 đồng/hộp.

Ngay tại bảng giá của Sao Thái Dương, dù không nhắc tới COVID-19 nhưng lại ghi công dụng: Hỗ trợ phòng và điều trị sớm các bệnh do virus gây ra… dùng cho trường hợp F1, giúp giảm nguy cơ F1 thành F0. Liều đủ dùng là 15 ngày.

Thậm chí, Sao Thái Dương còn quảng bá: Sản phẩm được nghiên cứu tại Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Đại học Y Thái Bình, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.

Câu hỏi là, với thành phần ghi trên website của Sao Thái Dương: “Bột mịn cao hỗn hợp dược liệu 600mg (được chiết xuất từ các dược liệu sau: Sài hồ 245mg, Phục linh 245mg, Đảng sâm 245mg, Tiền hồ 245mg, Cát cánh 163mg, Xuyên khung 163mg, Chỉ xác 163mg, Khương hoạt 163mg, Độc hoạt 163mg, Cam thảo 163mg, Sinh khương 82mg, Bạc hà 82mg)” và công dụng chỉ là “nâng cao sức đề kháng” thì tại sao Kovir có giá tới 1 triệu đồng/hộp?

Và tại sao doanh nghiệp lại đột ngột tăng giá chỉ 5 ngày trước khi công văn 5944/BYT-YDCT ra đời mà trong đó hướng dẫn Kovir như một loại thuốc phòng và điều trị COVID-19.

Dù văn bản 5944/BYT-YDCT đã bị huỷ một cách nhanh chóng nhưng Bộ Y tế cần phải trả lời về trường hợp này.

Liên quan đến văn bản số 5944/BYT-YDCT Bộ Y tế gửi Sở Y tế các tỉnh, thành, các bệnh viện y học cổ truyền Bộ, ngành và các tỉnh thành phố, các bệnh viện chuyên khoa…, ngày 25/7, tuoitre.vn có bài “Bộ Y tế 'chỉ định thầu' thuốc y học cổ truyền hỗ trợ điều trị COVID-19?” của tác giả Lan Anh thông tin, ông Nguyễn Thế Thịnh - cục trưởng Cục Quản lý y dược cổ truyền, Bộ Y tế - cho rằng "đây là thuốc do doanh nghiệp tài trợ, hỗ trợ, không phải để đấu thầu, không phải để người bệnh nhao nhao đi mua".

Theo bài viết, trong khi công văn 5944 của Bộ Y tế đề nghị các sở y tế tỉnh thành, bệnh viện y học cổ truyền, bệnh viện đa khoa, chuyên khoa, cơ sở kinh doanh dược liệu, thuốc cổ truyền cả nước căn cứ công văn này "tham khảo, lựa chọn mua sắm, đấu thầu, tiếp nhận từ các tổ chức, cá nhân ủng hộ cho cơ sở khám chữa bệnh để hỗ trợ điều trị cho người bệnh COVID-19, đội ngũ y bác sĩ tuyến đầu và F1 tại địa phương". Điều đáng chú ý là kèm theo công văn này có phụ lục với danh mục 26 sản phẩm y học cổ truyền thuộc 4 nhóm: sản phẩm sát khuẩn, thuốc xịt họng, sản phẩm phòng và hỗ trợ điều trị, sản phẩm hỗ trợ nâng cao sức khỏe.

“26 sản phẩm này chủ yếu do 5 đơn vị sản xuất, trong khi sản phẩm tương tự trên thị trường rất nhiều.

Theo quy định hiện hành, nhóm sản phẩm bảo vệ sức khỏe không được kê đơn, chỉ được "tư vấn". Nhưng hướng dẫn của Bộ Y tế ghi rõ tên sản phẩm để bệnh viện "tham khảo lựa chọn đấu thầu, mua sắm" rõ ràng là một hình thức "chỉ định thầu"” – bài viết khẳng định.

Cũng trên laodong.vn, theo bài viết “Bộ Y tế vừa có văn bản số 5967/BYT-YDCT thu hồi”  nêu rõ, Bộ Y tế thu hồi văn bản có danh mục 12 sản phẩm hỗ trợ điều trị COVID-19. Lý do, một số nội dung chưa phù hợp nên Bộ Y tế đã thu hồi công văn về việc tăng cường phòng, chống dịch bệnh COVID-19 bằng thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược liệu kèm theo danh mục gồm 12 loại thuốc, sản phẩm cổ truyền phòng, hỗ trợ điều trị COVID-19.

Văn bản thu hồi do Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn ký.

Trước đó, Bộ Y tế có văn bản 5944/BYT-YDCT về việc tăng cường phòng, chống bệnh dịch bệnh COVID-19 bằng thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược liệu. Theo đó, tại hướng dẫn sử dụng thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược, Bộ Y tế công bố 12 loại thuốc cổ truyền phòng và hỗ trợ điều trị COVID-19. Một số loại sản phẩm được kể đến như Viên nang Kovir, Hoạt huyết Nhất Nhất, Imboot...

Ngoài ra, hướng dẫn cũng đưa ra một số danh mục sản phẩm khác như: Sản phẩm sát khuẩn; thuốc xịt họng; các sản phẩm hỗ trợ nâng cao sức khỏe. Trong đó có hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng, thành phần, công dụng… của các sản phẩm này.

Văn bản này đã vấp phải sự phản ứng của dư luận, nhiều ý kiến cho rằng văn bản này thiếu tính khoa học và có phần "thiên vị" cho một số doanh nghiệp.