Theo dữ liệu của chúng tôi, năm 2020, CTCP Soya Garden, đơn vị vận hành chuỗi cửa hàng bán sữa đậu nành pha chế lỗ sau thuế 77 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay. Năm trước đó, Soya Garden lỗ 62 tỷ đồng. Việc tiếp tục thua lỗ nặng khiến công ty âm vốn chủ sở hữu 53 tỷ đồng, trên vốn điều lệ 100 tỷ đồng. Doanh thu sụt giảm từ 96 tỷ đồng xuống còn 56 tỷ đồng, tức giảm hơn 40%.
Năm vừa rồi, ngành F&B bị ảnh hưởng nặng do đại dịch: từ thay đổi thói quen của người tiêu dùng, quy định khoảng cách chỗ ngồi tối thiểu, hay thậm chí là buộc phải đóng cửa các nhà hàng trong giai đoạn dịch bệnh bùng phát… Những yếu tố này khiến cho kết quả kinh doanh của Soya Garden sụt giảm là điều dễ hiểu.
Soya Garden từng gọi vốn được 15 tỷ đồng năm 2017 trên Shark Tank Việt Nam
Soya Garden là thương hiệu được sáng lập bởi ông Hoàng Anh Tuấn (1988) với cửa hàng đầu tiên mở ra năm 2016.
Năm 2017, ông Tuấn đem Soya Garden gọi vốn trên chương trình truyền hình thực tế Shark Tank Việt Nam, và nhận được khoản đầu tư từ Shark Thủy (ông Nguyễn Ngọc Thủy).
Thời điểm đó, Shark Thủy đầu tư 4 tỷ đồng cho 45% cổ phần và 11 tỷ đồng dưới dạng trái phiếu doanh nghiệp với lộ trình hoàn vốn 3 năm. Trên thực tế, vốn điều lệ Soya Garden là 30 triệu đồng. Người sáng lập Hoàng Anh Tuấn bị các Shark chê là "lơ mơ về tài chính".
Tháng 3/2018, Soya Garden tăng vốn điều lệ từ 30 triệu đồng lên 20 tỷ đồng. Lúc này 82% cổ phần thuộc về CTCP Tập đoàn Ozen (là công ty của Shark Thủy); ông Hoàng Anh Tuấn còn sở hữu 9,54%; chị gái ông Tuấn là bà Hoàng Thu Thủy (đồng sáng lập) nắm 8,46%.
Đến tháng 3/2019, vốn điều lệ của Soya Garden tăng gấp 5 lên 100 tỷ đồng, nguồn vốn này phần lớn đến từ tập đoàn giáo dục E Group của ông Nguyễn Ngọc Thủy.
Sau khi tăng vốn, giai đoạn 2018 – 2020, Soya Garden nhanh chóng mở rộng quy mô lên mức 50 cửa hàng tại nhiều tỉnh - thành phố lớn trên cả nước, nhưng việc mở rộng không đi kèm tính hiệu quả.
Nhiều thông tin phản ánh việc Soya Garden đã phải đóng bớt cửa hàng. Tác động của COVID-19 khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn, chuỗi đậu nành đóng 80% số cửa hàng, giữ lại 10 điểm (trong đó đóng toàn bộ tại thị trường TP HCM và hiện chỉ còn 6 cửa hàng đang hoạt động tại Hà Nội).
Soya Garden từng có tới 50 cửa hàng nhưng đã phải đóng lại hơn 80%
"Giống như tất cả chuỗi F&B, Soya Garden cũng bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19. Nếu xét thêm khía cạnh là người mới ở thị trường cùng hầu hết cửa hàng đều ở vị trí đắc địa, tổn thương của chúng tôi còn sâu sắc hơn người khác", ông Hoàng Anh Tuấn chia sẻ hồi tháng 5/2020.
Theo ông Tuấn, đây là hành động tái cơ cấu doanh nghiệp, bỏ bớt các cửa hàng thiếu hiệu quả, giữ lại những địa điểm có vị trí đẹp và đem về doanh thu tốt, đồng thời ra mắt mô hình mới tiết kiệm chi phí mặt bằng và nhân viên hơn.
Còn Shark Thủy nói rằng Soya Garden đang trong quá trình tối ưu hóa mô hình. "Ngày trước, chúng tôi tập trung vào không gian trải nghiệm tại chỗ, nhưng sau một thời gian hoạt động thì đánh giá những mô hình ít chỗ ngồi, ví dụ như kiosk, và đẩy mạnh giao hàng tận nơi sẽ mang lại hiệu quả hơn", Chủ tịch E Group nói.
Trong kế hoạch tái cấu trúc hiện nay, Soya Garden cho biết sẽ theo hướng mở các cửa hàng quy mô nhỏ dưới 20 chỗ và dạng kiosk để tập trung nhiều hơn vào hình thức bán mang đi và giao hàng. Soya Garden kết hợp với một số thương hiệu về F&B, xây dựng mô hình Soya Bistro tương tự như một số nhà hàng đa dạng hiện khá phổ biến tại các thành phố như Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Ngoài ra, chuỗi đồ uống đang thử nghiệm chương trình English Talk Café, hợp tác với Englishnow trong việc bán đồ uống cho học sinh.
Giống như nhiều chuỗi cửa hàng F&B khác, Soya Garden cũng cho biết đẩy mạnh lên online thông qua hợp tác với Grab, Now, Foody, Baemin, VinID.
Về người sáng lập Hoàng Anh Tuấn, tháng 9/2020, ông này không còn là người đại diện pháp luật và CEO của Soya Garden (theo đăng ký kinh doanh).
Trên trang cá nhân LinkedIn, ông Tuấn vẫn để trạng thái là Founder & CEO của Soya Garden cho đến thời điểm hiện tại. Bên cạnh đó, sáng lập của Soya Garden cho biết vừa sang đầu quân cho One Mount, công ty thành viên thuộc Tập đoàn Vingroup (chuyên mảng công nghệ). Ông Tuấn cũng sáng lập nên Astermania, một thương hiệu thời trang tuổi đời nửa năm.
Theleader
Tú Quyên
