Nhà ở xã hội Xanh: Thách thức và cơ hội đầu tư bền vững

Nhà ở xã hội Xanh: Thách thức và cơ hội đầu tư bền vững

Khuyến khích phát triển mô hình nhà ở xanh

Hội thảo do Viện Khoa học công nghệ xây dựng (IBST) thuộc Bộ Xây dựng tổ chức, tạo diễn đàn cho các chuyên gia và nhà hoạch định chính sách nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi mô hình nhà ở xã hội sang hướng bền vững. Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), ông Vương Duy Dũng, chia sẻ rằng Bộ Xây dựng đã triển khai nhiều chính sách quan trọng để hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội.

Ông nhấn mạnh việc nghiên cứu và đề xuất thành lập Quỹ nhà ở quốc gia nhằm tạo nguồn lực bền vững, hỗ trợ tài chính cho các dự án nhà ở giá rẻ. Các địa phương cũng đã từng bước đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch kinh tế - xã hội của mình, góp phần tăng tốc độ triển khai các dự án trên toàn quốc, thực hiện Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030.

Công nghệ và thiết kế xanh trong xây dựng nhà ở xã hội 

Trong bối cảnh đó, việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ xây dựng hiện đại là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng, giảm chi phí và rút ngắn thời gian xây dựng. Ông Dũng cho biết, ứng dụng công nghệ mới, vật liệu thân thiện môi trường và các giải pháp thiết kế thông minh sẽ giúp xây dựng nhà ở xã hội nhanh hơn, hiệu quả và đảm bảo an toàn.

Các công nghệ như kết cấu lắp ghép và thiết kế tối ưu hóa không gian đang mở ra cơ hội lớn để xây dựng các khu nhà ở xã hội chất lượng cao, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường. Theo ý kiến của ông Vương Duy Dũng, để thúc đẩy nhà ở xã hội cần thực hiện năm nhiệm vụ trọng tâm sau:

Đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Lập kế hoạch triển khai Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội với cam kết từ các địa phương.

Bố trí quỹ đất và quy hoạch hợp lý cho nhà ở xã hội, với hơn 9.737 ha đất đã được quy hoạch trên cả nước.

Thúc đẩy triển khai dự án nhà ở xã hội, hiện có hơn 655 dự án đang được triển khai từ năm 2021 đến nay.

Huy động nguồn vốn và cơ chế tài chính, bao gồm chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng và nghiên cứu các giải pháp bổ sung như Quỹ nhà ở quốc gia.

Giảm phát thải carbon trong ngành xây dựng 

Theo mục tiêu giảm phát thải carbon của ngành xây dựng, Việt Nam hiện sử dụng khoảng 35% - 40% tổng năng lượng tiêu thụ quốc gia cho các công trình xây dựng. Mặc dù mức độ lãng phí năng lượng khá lớn, nhưng vẫn còn nhiều tiềm năng về việc sử dụng năng lượng hiệu quả, giúp giảm chi phí vận hành, giảm lượng khí thải CO2, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống.

Xây dựng công trình xanh, tiết kiệm năng lượng đang trở thành xu hướng phát triển trong ngành xây dựng. Các công trình thiết kế thông minh, thân thiện với môi trường và tiết kiệm điện năng đang được triển khai trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Các dự án nhà ở xã hội phát thải thấp đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững.

Nhu cầu hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn 

Tuy nhiên, để các dự án nhà ở xã hội thực sự hiệu quả và đảm bảo chất lượng lâu dài, việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống khung kỹ thuật, quy chuẩn, tiêu chuẩn trong thiết kế, thi công và nghiệm thu là rất cần thiết. Viện trưởng Viện IBST Nguyễn Hồng Hải nhận định, các quy chuẩn không chỉ đảm bảo an toàn mà còn định hướng cho việc áp dụng các giải pháp thiết kế tối ưu và sử dụng vật liệu phù hợp.

Thiếu đi một hệ thống tiêu chuẩn rõ ràng và đồng bộ, việc kiểm soát chất lượng, tối ưu hóa nguồn lực và đảm bảo tính bền vững cho các công trình nhà ở xã hội sẽ gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, Viện IBST đang tập trung vào nghiên cứu, ứng dụng các công nghệ tiên tiến, vật liệu xanh và giải pháp thiết kế tối ưu nhằm hỗ trợ quá trình phát triển nhà ở xã hội xanh.

Vai trò của các bên liên quan trong phát triển nhà ở xã hội 

Để triển khai thành công mô hình nhà ở xã hội xanh, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị nghiên cứu, doanh nghiệp, tổ chức tài chính và cộng đồng cư dân. Tại hội thảo, đại diện các đơn vị thuộc Bộ Xây dựng và Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn trong thiết kế nhà ở phát thải thấp.

Các chuyên gia từ các trường đại học hàng đầu như Đại học Melbourne và Đại học Curtin đã trình bày về tiềm năng của các dự án nhà ở xanh trong việc giảm phát thải carbon. Đại diện Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) cũng chia sẻ các cơ chế tài chính giúp các nhà phát triển và nhà đầu tư tiếp cận thị trường nhà ở xã hội xanh.

Một điểm nhấn tại hội thảo là sự chia sẻ của Xi măng Fico-YTL, đơn vị tiên phong trong ngành vật liệu xây dựng xanh. Họ đã giới thiệu sản phẩm ECOCem - xi măng phát thải thấp giúp giảm từ 30% - 70% lượng CO2 so với xi măng truyền thống mà không làm tăng giá bán. Điều này cho thấy khả năng thực hiện các sáng kiến giảm dấu chân carbon ngay trong sản phẩm xây dựng.

Khuyến khích đầu tư vào nhà ở xã hội 

Ngoài ra, G8A đã trình bày các mô hình đầu tư sáng tạo, cân bằng giữa tính kinh tế, bền vững và công năng trong phát triển nhà ở xã hội xanh. Đặc biệt, các công nghệ nhà ở theo mô hình hoá và thiết kế điển hình như công nghệ nhà lắp ghép thép nhẹ PN đã được giới thiệu như một giải pháp hiệu quả.

Dù vậy, nhiều doanh nghiệp vẫn e ngại tham gia vào lĩnh vực này do biên lợi nhuận thấp và thủ tục hành chính phức tạp. Nhằm khuyến khích doanh nghiệp tham gia, Bộ Xây dựng đã nâng mức lợi nhuận tối đa cho các dự án nhà ở xã hội từ 10% lên 12%, tạo động lực mạnh mẽ hơn cho các nhà đầu tư.

Hội thảo kết thúc với phiên thảo luận, nơi các chuyên gia trao đổi về những cải cách chính sách quan trọng, vai trò của khu vực tư nhân trong đổi mới bền vững và các thách thức tài chính. Hội thảo "Mô hình nhà ở xã hội xanh – Thách thức và Cơ hội" đã đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy chiến lược nhà ở bền vững tại Việt Nam. Các bên liên quan tái khẳng định cam kết triển khai công nghệ xây dựng giảm carbon, đổi mới chính sách và ưu đãi tài chính nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang mô hình nhà ở xã hội bền vững.

Có thể thấy, sự phát triển của nhà ở xã hội xanh không chỉ là một xu hướng mà còn là một cơ hội đầu tư dài hạn, góp phần vào sự bền vững trong tương lai.